चाणक्यका जीवनउपयोगी १५ विश्वचर्चित नीतिहरु

चाणक्यका  जीवनउपयोगी १५ विश्वचर्चित नीतिहरु ! चाणक्य प्राचीन समयका एक महान दार्शनिक तथा सम्राट चन्द्रगुप्तका सल्लाहकार थिए। उनले अर्थशास्त्र, राजनीतिशास्त्र आदिका महान ग्रन्थहरू रचना गरेका थिए।  उनले जीवनमा जो अनुभव प्राप्त गरे, जुन नियम बनाए ती आज पनि उत्तिकै सान्दर्भिक छन् । उनी कुटिल रणनीतिकार समेत थिए । उनले आफ्नो कुटनीतिको बलले एक सामान्य बालक चन्द्रगुप्तलाई विशाल भारतको सम्राट बनाइदिए । उनका भनाईहरु आजपनि सर्वत्र चर्चा हुने गर्दछ । चाणक्यका  जीवनउपयोगी १५ विश्वचर्चित नीतिहरु यस प्रकार छन ।

१. कुनै काम शुरु गर्नु भन्दा पहिला ३ वटा सवाल जरुर सोध्नुहोस् ।

(१) म यो किन गर्न गइरहेको छु ?

(२) यसबाट के परिणाम आउँछ ?

(३) के म यो कामबाट सफल हुन्छु ?

२. मानिस एक्लै जन्मिन्छ र एक्लै मर्छ । उसले आफूले गरेको सकारात्मक र नकारात्मक कामको फल स्वयम् उसैले भोग्ने गर्छ ।

३. भगवान मुर्तिमा हुँदैन । तपाईको अनुभूति नै तपाईको ईश्वर हो । आत्मा नै तपाईको मन्दिर हो ।

४. शिक्षा सबै भन्दा असल मित्र हो । एउटा शिक्षित व्यक्तिले हरेक ठाउँमा सम्मान पाउँछ ।

५. जब डर तपाईको नजिक आउँछ, उसलाई आक्रमण गरेर नष्ट गरिदिनुपर्छ ।

६. एउटा मुर्ख व्यक्तिका लागि किताव त्यति नै महत्वहीन त जति महत्वहीन हुन्छ एउटा दृष्टिविहिनका लागि ऐना ।

७. कुनै पनि व्यक्ति आफ्नो कर्मद्धारा महान हुने गर्छ, जन्मले होइन ।

८. जसरी एउटा सुकेको रुखले पुरै जंगलमा आगो लगाउन सक्छ त्यसैगरि एउटा पापी छोराले पुरै परिवार बर्बाद गरिदिन सक्छ ।

९. दृष्ट पत्नी, झुटो मित्र, बदमास नोकर र सर्पसँग बस्नु साक्षत मृत्युसँग बस्नु हो ।

१०. पहिलो पाँच वर्षमा तपाईले आफ्नो बच्चालाई धेरै माया दिएर राख्नुस् । त्यसपछिको पाँच वर्ष डर र त्रासमा राख्नुस् । जब उ १६ वर्षको पुग्छ तब एक मित्रको जस्तो व्यवहार गर्नुस् । तपाईको वयस्क बच्चा नै तपाईको एक असल मित्र हो ।

११. हामीले वितेका पलहरुका बारेमा सम्झेर पछुताउँनु हुँदैन र हुँदैन भविष्यको बारेमा चिन्ता लिनुपनि । विवेकवान व्यक्ति हमेसा वर्तमानमा जितिरहन्छ ।

१२. निम्न पाँच चिज भएको स्थानमा तपाई बस्दै नबस्नुस्

(१) एउटा धनी व्यक्ति

(२) दैविक शास्त्रले निपुण ब्राम्मण

(३) राजा

(४) नदी

(५) एउटा चिकित्सक

१३. साँपको बिष दाँतमा हुन्छ । झिँगााको मुखमा हुन्छ । बिच्छीको पुच्छरमा हुन्छ । तर एक दृष्ट व्यक्तिको शीर देखि पैतालासम्म बिष नै विष हुन्छ ।

१४. नातेदारको परीक्षा आपत विपतमा गर्नुहोस् । साथी भाईको परिक्षा प्रतिकुल परिस्थितिमा गर्नुहोस् । जब तपाईका दिनहरु राम्रो बितिरहेको छैन भने श्रीमतिको परीक्षा गर्नुहोस् ।

१५. पत्नी वियोगमा पर्नु, आफन्तैबाट बेइजत हुनु, दृष्ट राजाको सेवा गर्नु, गरीवहरुको सभामा बोल्नु, यी सबले बिना आगो नै तपाईलाई जलाईदिन सक्छ ।