विज्ञानविज्ञान जिज्ञासा

गणित र यन्त्र विज्ञानमा ग्यालिलियोको योगदान के रहेको छ ?

गणित र यन्त्र विज्ञान (In Mathematics and Mechanics) मा ग्यालिलियोको योगदान यस प्रकार छ ।

१. माथिबाट तल खस्ने वस्तुको आधारभूत सिद्धान्त (Basic law of Falling Bodies)

२००० वर्ष अगाडिको अरस्तुको सिद्धान्त अनुसार “समान उचाइबाट भिन्न भार भएका दुई वस्तुहरू एकैपटक तल खसाल्दा कम भार भएको हलुङ्गो बस्तु ढिलो खस्दछ र बढी तौल भएको गह्रुङ्गो वस्तु छिटो खस्दछ” भन्ने थियो । ग्यालिलियोले पीसाको “झुकेको धरहरा”बाट हलुङ्गो र गह्रौ“ दुई वस्तु एकैसाथ खसालेर तिनीहरू एकै समयमा भुइ“मा बज्रेको घटना देखाएबाट अरस्तुको त्यो विचार सही नभएको पुष्ठी भयो ।

२. छड्के सतहको नमूना (A Model of the Inclined Plane)

३. ब्राकिष्टोक्रोन ओरालो (Branchistochrone Oescent)

४. पानी तान्ने यन्त्र (Machine for Raising Water)

५. ज्यामितिय र सैनिक कम्पास (Geometric & Military Compass)

ग्यालिलियोले पदुवामा ज्यामितिको हिसाबमा प्रयोग हुने कम्पासको आविस्कार गरे । परिवारको खर्च धान्न गाह्रो भएपछि उनले आफूले आविस्कार गरेको कम्पासको डिजाइन एकजना मिस्त्रीलाई दिएर त्यसको उत्पादन गर्न लगाए र त्यसरी उत्पादित कम्पासहरू पनि उनले धमाधम बेच्न थाले । पदुवामा उनले गणितका समस्याहरूको व्यावहारिक समाधानका उपायहरू खोज्न निरन्तर जुटिरहे । त्यही क्रममा नै उनले कम्पासको आविष्कार गरेका थिए ।

साइन्स इन्फोटेक

साइन्स इन्फोटेक अनलाईन पत्रिका हो ।

Leave a Reply

error: Content is protected !!