आयुर्वेदखानपान

जौ र यसका फाइदाहरु

डा. अरुणा उप्रेती
डा. अरुणा उप्रेती

जौ अति नै पोषणयुक्त अन्न हो । यसलाई टुसा उमारेर, पकाएर, उसिनेर, भुटेर खान सकिन्छ । चिसो मौसममा तातो तरकारी र दालको झोलमा जौको पिठो हालेर खानाले हाम्रो शरीरलाई सही पोषण दिन्छ । जौले खानेकुराको स्वाद त बढाउँछ नै । यसमा म्याग्नेसियम, फस्फर जस्ता सुक्ष्म पोषणतत्वका साथै रेशादार पदार्थ पर्याप्त मात्रामा पाइन्छ । जौले शरीरमा चिनीको मात्रालाई उचित ठाउँमा राख्न मद्दत गर्छ र मधुमेहका बिरामीलाई पनि सहायता र्पुयाउँछ ।

जौले शरीरको आन्द्रा स्वस्थ राख्न ठूलो भूमिका निर्वाह गर्छ । यसमा रहेको रेशादार पदार्थले आन्द्रामा रहेको ‘असल किटाणु’को रक्षा गर्छ । साथै, आन्द्राको क्यान्सर हुनबाट पनि बचाउँछ । जौमा रहेको पानी र अघुलनशील रेशादार पदार्थले शरीरमा कोलेस्टेरोल (बोसो) घटाउन मद्दत गर्छ । जौको प्रयोग मुटु रोग भएका व्यक्तिहरुका लागि पनि लाभदायक हुने पनि अमेरिकामा प्रकाशित एक अनुसन्धानले देखाएको छ । करिब १९ वर्षसम्म चलेको उक्त अनुसन्धानमा १० हजार बयस्क महिला र पुरुषले भाग लिएका थिए ।

यो पनि पढ्नुहोस्  

कोदो र यसका फाइदाहरु

दही र मोहीका फाइदाहरु

पुदिना र यसका फाइदाहरु

असुरो प्रयोगबाट हुने फाइदाहरु

स्वास्थ्यको लागि आँप खानुका फाइदाहरु

तरकारीको रुपमा परवल खानुका फाइदाहरु

पिस्ता खाँदा स्वास्थ्यमा पुग्ने फाइदाहरु

अनुसन्धानका क्रममा दिनको २१ ग्राम (चार चम्चा) रेशादार पदार्थ सेवन गर्ने व्यक्तिमा १२ प्रतिशत मुटुको रोग कम भएको देखियो । यसका साथै रेशादार पदार्थको प्रयोगले, मधुमेह भएका व्यक्तिहरुको रगतमा चिनीको मात्रा कम गर्न पनि मद्दत मिलेको पुष्टि भएको छ । रेशादार पदार्थबाहेक जौमा भिटामिन ‘बी’ पर्याप्त मात्रामा पाइन्छ, जसले शरीर स्वस्थ राख्छ ।

रजोनिवृत्ती भइसकेका महिलाका लागि विभिन्न समस्या रोक्न जौ एउटा राम्रो भोजन मानिन्छ । बोसो घटाउन र मुटुको रोग लाग्नबाट बचाउन पनि जौले मद्दत गर्छ । रजोनिवृत्ती भइसकेका दुई सय २० महिलामा गरिएको अनुसन्धानले मुटुका धमनीहरुमा पाइने बोसो घटाउन पनि जौले भूमिका निर्वाह गर्ने गरेको देखाएको छ । यो अनुसन्धान अमेरिकी हर्ट जर्नलमा प्रकाशित भएको थियो ।

Like & Follow us on Facebook

जौं म्याग्नेसियम पाइने उत्तम स्रोत हो । म्याग्नेसियमले शरीरमा चिनीको मात्रालाई उचित ठाउँमा राख्न मद्दत गर्छ र मधुमेहका बिरामीलाई पनि सहायता र्पुयाउँछ । केवल रेशादार पदार्थ मात्र होइन, विभिन्न किसिमका अन्य सुक्ष्म पोषण भएको कारणले जौ एउटा उत्तमभोजन हो । तर, अन्य अन्नमा जस्तै जौमा रहेका पौष्टिक तत्वहरु नष्ट नहोउन् भनेर ध्यान र्पुयाउनुपर्छ । जौको मैदा बनाएर खाँदा त्यसमा रहेका पौष्टिक तत्वहरु नष्ट हुन्छन् । बरु, च्याँख्ला वा आँटा बनाएर खाँदा जौमा रहेका पौष्टिक तत्वहरु नष्ट हुन पाउँदैनन् ।

साइन्स इन्फोटेक

साइन्स इन्फोटेक अनलाईन पत्रिका हो ।

Leave a Reply

error: Content is protected !!