स्वास्थ्यका लागि गाईको दुधको महत्व (Importance of Cow’s Milk for Health)
स्वास्थ्यका लागि गाईको दुधको महत्व (Importance of Cow’s Milk for Health) । स्वास्थ्यका दृष्टिकोणले भैसीको दुध भन्दा गाइको दुध धेरै पौष्टिक छ । यो जताततै पाइने पौष्टिक आहार पनि हो । दुधमा प्रोटिन, भिटामिन ए, बि १, बि १२ भिटामिन डी, पोटासियम र म्याग्नेसियम भरपुर हुन्छ ।
माछा-मासु नखाने व्यक्तिहरुका लागि दुध प्रोटिनको मुख्य स्रोत हो । दुधलाई यसकारण पनि पूर्ण भोजन मानिन्छ कि यसमा प्रोटिन, फ्याट, कार्बोहाइड्रेट तथा ती सबै भिटामिन र मिनरल्स पाइन्छन् जुन हाम्रो स्वास्थ्यका लागि आवश्यक छन् ।
दुधमा उपलब्ध यति धेरै पोषक र पाचक गुणका कारणले यसलाई आयुर्वेदमा एउटा छुट्टै स्थान दिइएको छ । तर, आयुर्वेदका अनुसार दूधबाट स्वास्थ्य लाभ लिनका लागि सबैभन्दा पहिले यो थाहा पाउनुपर्छ कि यसलाई कतिबेला र कसरी पिउने हो ?
गाईको दुधलाई धाइआमाको स्थान दिइएको छ । यो हल्का हुनुको साथै चाडो पच्ने हुन्छ । वैज्ञानिक मान्यता अनुसार गाईको दुध हल्का हुनाले राती खाने भनेको छ । आयुर्वेदका अनुसार दूधमा सेडेटिभ गुण पनि हुन्छ जसको कारणले रातमा यसलाई पिउँदा यसमा हुने सेरोटोनिनले तपाईंलाई शान्त बनाउँछ र राती मिठो निद्रा पर्छ ।
गाईको दूधमा क्याल्सियमको अत्यधिक मात्रा हुने कारणले यसलाई राती पिउँदा सजिलै शरीरमा अवशोषित हुन्छ । पुराना मान्यताहरुको कुरा गर्दा दूध बिहान पिउनुपर्छ ताकी यो सजिलै पच्न सकोस भनेको देखिन्छ । आजकालको जीवनमा जो मानिसहरु एक्सरसाइज गरेपछि बिहान दूधको सेवन गर्छन्, उनीहरुलाई एसिडीटी हुन सक्छ ।
यसका अलावा दूधमा क्याल्सियमको अत्यधिक मात्रा हुने कारणले यसलाई राती पिउँदा सजिलै शरीरमा अवशोषित हुन्छ । आफ्नो मांशपेशी बलियो बनाउन चाहने व्यक्तिहरुले रातमा दूध पिउँदा यसमा हुने प्रोटीनले उनीहरुलाई अत्यधिक फाइदा गर्छ ।
प्रकृतिको अनुपम उपहारबाट हामीले फाइदा लिन सकिरहेका छैनौ भन्दा खासै फरक छैन । कुनैपनि बस्तु सेवन गर्ने तरिका जान्न सके यसबाट हामीले थुप्रै फाइदा लुट्न सक्छौं । दुधसंग खाने थुप्रै औषधिहरू छन् जसलाई हामीले दुधसंग खाने परामर्श दिदा पनि कतिपयले नखाएको देखिन्छ । यसले फाइदा भन्दा वेफाइदा बढी गरेको हुन्छ ।
यो पनि पढनुहोस्
कोरोना भाइरसको उपचारमा उपयोगी घरेलु औषधिहरु
यस्ता छन् जडिबुटीबाट बनेका अर्गानीक हर्वल खाद्यान्नहरु
दमको सफल उपचार (Successful Treatment of Asthma)
यस्तो छ सफलताको रहस्यको सुत्र, अपनाएर उठाउ फाइदा
*डा. राम बहादुर बोहरा नेपाल वैकल्पिक चिकित्सा विकास परिषद नवलपरासीको अध्यक्ष, बरिष्ट आयुर्वेद डाक्टर, साइन्स इन्फोटेकका सल्लाहकार तथा नेपालपत्रको स्वास्थ्य स्तम्भकार हुनुहुन्छ ।