औषधिको रुपमा बहुउपयोगी बर्रोको प्रयोग
हाम्रो जंगलमा लगाउन सकिने बर्रो बहुउपयोगी औषधिको रूपमा प्रयोग हुदै आएको छ । ठाउँ अनुसार यसको नाम फरक-फरक छ । नेपालीमा बर्रो, हिन्दीमा बहेडा, संस्कृतमा विभीत, अंग्रेजीमा बेलेरिक मिरोबोलम, लैटिन भाषामा टर्मिनेलिया बेलेरिका नामले पुकार्ने चलन छ । हर्रो, बर्रो, अमला मिश्रण गरी त्रिफला नामको औषधि बनाईन्छ । आज मैले यसको प्रयोगको बारेमा प्रकाश पार्नेछु ।
यो जंगलमा सवैभन्दा बढी पाइने फल अन्तर्गत पर्दछ । हामीले यसको फलको बोक्रा बढी प्रयोग गर्दछौं । यो औषधिको प्रयोगमा आउनुको साथै तान्त्रीक रूपमा पनि हामीले यसको प्रयोग गर्दै आएका छौं । बर्रो आजकल हाम्रो जंगलमा लोप हुने अवस्थामा छ । यस्ता औषधिको संरक्षण गर्न अति आवश्यक भएको छ । औषधिको क्षेत्रमा यो अग्रणी स्थानमा गनिन्छ । यसको फलको रंग हल्का पहेलो हुन्छ भने स्वादमा मिठो हुन्छ ।
यो पनि पढ्नुहोस्
औषधीको रुपमा तितेपातीको प्रयोग
बर्रोको उपयोग कब्जियत हटाउन प्रयोग गरिन्छ । यसको सेवन गर्नाले भोक जगाउदछ । टाउको दुख्ने, आँखा र दिमागलाई समेत स्वस्थ राख्दछ । कफ हटाउन राम्रो काम गर्दछ । बर्रोको नियमित सेवनले कपाल कालो बनाउन समेत मदत्त गर्दछ । स्वर बसेमा खोल्ने काम समेत यस्ले गर्दछ । यसको प्रयोगले नशा सम्बन्धित रोग,खुन साफ गर्न, टिबीको रोग हटाउन यस्ले राम्रो मद्दत गर्दछ । वैज्ञानिक मत अनुसार यसको रासायनिक विश्लेषण अनुसार यस्को फलमा १७ प्रतिशत टैनिन २५ प्रतिशत पाइन्छ ।
औषधिको रुपमा बर्रोको प्रयोग
१. हात खुट्टा पोल्ने समस्यामा
हात खुट्टा पोल्ने समस्या देखिएमा बर्रोको भित्री दाना पिसेर लगाइदिनु फाइदा गर्दछ ।
२. कफको रोगमा
कफको रोगमा बर्रोको पातमा दुईभाग चिनी राखेर पकाउने र कफको रोगमा सेवन गराउनाले राम्रो फाइदा गर्दछ ।
३. सेक्स पावर बढाउन
दैनिक एउटा फलको बोक्रा सेवन गर्नाले सेक्स पावर बढाउदछ ।
४. आँखाको ज्योति बढाउन
आँखाको ज्योति बढाउन बर्रोको फलको बोक्रा मसिनो गरी पिसेर मिश्री समभाग मिलाएर सेवन गराउनाले आँखाको ज्वती बढाउदछ ।
५. दमको रोगमा
दमको रोगमा बर्रोको पात र धतुराको पात बराबर पिसेर चुरोट जस्तै या हुक्कामा राखेर तान्नाले दमको रोग निको हुन्छ ।
६. कपाल झर्ने समस्यामा
कपाल झर्ने समस्या देखिने भएमा बर्रोको फलको बोक्रा राती पानीमा भिजाएर राख्ने विहान बाल धुनाले कपाल झर्न रोक्दछ ।
Like & Follow us on Facebook
७. पखला लागेमा
पखला लागेमा बर्रोको फल जलाएर थोरै बिरेनुन मिलाएर सेवन गराउनाले पखला रोक्ने काम गर्दछ । बर्रोको रूखको बोक्रालाई ताछेर ल्याउनुस १,२ ल्वाङ र मह मिलाएर सेवन गराउनाले पखला लागेमा रोक्दछ ।
८. सेतो दाग हटाउन
सेतो दाग स्वयत कुष्ट रोगमा बर्रोको बोक्रा पिसेर दल्नाले क्रमस यो रोग निको हुन्छ ।
९. अन्य प्रयोगमा
बर्रोको जरा पुष्य नक्षत्रमा ल्याएर धन पैसा राख्ने ठाउँमा राख्नाले लक्ष्मीको बास हुन्छ भनेको छ ।
नोट : औषधि सेवन गर्दा वैद्य र अनुभवी व्यक्तिको परामर्शमा चलाउन राम्रो फाइदा गर्दछ ।
*डा. राम बहादुर बोहरा नेपाल वैकल्पिक चिकित्सा विकास परिषद नवलपरासीको अध्यक्ष, बरिष्ट आयुर्वेद डाक्टर तथा साइन्स इन्फोटेकका सल्लाहकार हुनुहुन्छ ।यो पनि पढ्नुहोस्
