दाँत कसरी सुरक्षित गर्ने ?
दाँतको भूमिका खाना चपाउनका लागि मात्र होइन, हामीलाई सुन्दर देखाउन पनि हुन्छ । तर यहि दाँतको ख्याल भने हामीले त्यति गरेको पाईँदैन । नदुखेसम्म वा समस्या नआउँदासम्म दाँतको बारेमा खास ध्यान दिँदैनौँ । सरसफाईमा कमी तथा खानपानमा ख्याल नगर्दा दाँतमा विभिन्न समस्या देखिने गरेको दाँतका डाक्टरको भनाई छ । दाँतमा किरा लाग्ने होइन दाँतलाई एसिडको कारणले रोग लाग्ने हो ।
दाँतको सुरक्षा गर्ने तरिका
१. अनावश्यक रुपमा ब्रस गर्नाले पनि दाँतको बाहिरी भागमा हुने इनामेल खिईने गर्छ । यसले गर्दा समस्या आउने गरेको हुन्छ ।
२. दाँतको सुरक्षाका लागि सकेसम्म जङ्क फुड र फास्ट फुडको कम प्रयोग गर्नुपर्छ किनकी एसिडिक खानेकुरा, कोल्ड ड्रिंक्स खाएको आधा या एक घण्टासम्म ब्रस गरिएन भने त्यसले दाँतलाई कमजोर बनाउँछ ।
३. धेरै तातो र चिसो खानेकुरा एकैपटक नखाने, तातो चिसो खादाँ दाँतको संवेदनशीलतामा ह्रास आउने गर्छ ।
४. जाडोमा खाना खाइसकेपछि वा गुलियो खानेकुरा खाएपछि ब्रस गर्नुपर्छ, ब्रस गर्न नमिलेमा मुख राम्रोसँग कुल्ला गर्नुपर्छ ।
५. सूर्तिजन्य पदार्थ सेवनका कारण दाँत फोहोर देखिनुका साथै अरु समस्या देखिन्छ । तसर्थ यस्ता पदार्थको सेवन नगर्दा दाँतलाई सुरक्षित राख्न सकिन्छ ।
६. दाँतको बिचमा जमेको फोहोरले गर्दा श्वास गनाउने हुदाँ खाना खाइसकेपछि डेन्टल फल्स र या दाँतमा अड्किएको फोहोर निकाल्न इन्टरडेन्टल ब्रसको प्रयोग गर्न सकिन्छ ।
७. गुलियो, क्यामिकलयुक्त र जङ्क फुटको प्रयोगले दाँतमा ब्याक्टेरिया संक्रमण ल्याउने र दाँत दुख्न सक्ने हुनाले दिनको दुईपटक खाना खाईसकेपछि ब्रस गर्नुपर्छ ।
*डा. राम बहादुर बोहरा नेपाल वैकल्पिक चिकित्सा विकास परिषद नवलपरासीको अध्यक्ष तथा आयुर्वेद डाक्टर हुनुहुन्छ ।